Trong thời gian 18 ngày rong ruổi trên đất Phù Tang, chúng tôi đã nhận xét/học hỏi được nhiều điều mới lạ về phong tục tập quán của người Nhật (dĩ nhiên không đầy đủ)
Nói chung dân tộc Nhật Bản thuần chủng (98.1%) vì hạn chế dân nhập cư nên tinh thần yêu nước của họ rất cao. Người dân và nhân viên phục vụ đều tận tâm, lịch sự, lễ phép (phong tục cúi đầu, gập mình là một minh chứng)
Người Nhật rất kỷ luật, đúng giờ, tôn trọng luật pháp, không tham lam, không trộm cắp, không bạo động, vân vân (sẽ đề cập đến trong những bài viết sắp tới)
Một cách tổng quát, Nhật Bản có diện tích 377.834 km2 (dân số 126,5 triệu người) so với Việt Nam có diện tích 331.211 km2 (dân số 95,5 triệu người) và nhỏ hơn California chút đỉnh với diện tích 423.970 km2 (dân số 39 triệu người)
Bài viết sau đây nêu lên những điều quan sát được trong thời gian du lịch ở Nhật Bản.
MÁY BÁN HÀNG TỰ ĐỘNG TẠI NHẬT BẢN
Điều đầu tiên khi du khách ngoại quốc đến Nhật Bản sẽ rất ngạc nhiên với các máy bán hàng tự động khắp hang cùng ngõ hẻm. Các máy này bán đủ thứ, từ nước uống, trà, cà phê, thức ăn, trái cây, vân vân đến bán cả ô dù, cà-vạt, áo thun, vân vân.
Hiện thế giới có 15 triệu máy bán hàng tự động, trong đó Hoa Kỳ là quốc gia có số lượng máy bán hàng tự động nhiều nhất (khoảng 7 triệu cái).
Theo kiểm kê mới nhất, hiện nước Nhật có khoảng hơn 4 triệu máy bán hàng tự động. Như vậy với dân số khoảng 126 triệu thì tính bổ đồng cứ 30 người thì có 1 máy bán hàng tự động, có thể nói là tỉ lệ phổ biến cao nhất thế giới.
Theo Business Insider, tổng doanh thu hàng năm của những chiếc máy này lên tới 60 tỷ đô-la (hối suất hiện giờ 1 đô-la=136 yen), quy mô thị trường tương đương với doanh số của các công ty viễn thông tiêu biểu ở Nhật Bản.
CÁC LÝ DO MÁY BÁN HÀNG TỰ ĐỘNG BÙNG PHÁT
Theo ông Robert Parry, giảng sư kinh tế tại Đại Học Kobe (Nhật Bản) thì nguyên do phải đặt nhiều máy bán hàng tự động tại Nhật Bản vì:
– Giá lao động (labor cost) đắc đỏ (do hạn chế dân nhập cư, thiếu lao động chân tay) khỏi phải mướn nhân công điều hành;
– Đất đai chật hẹp (80% đất đai Nhật Bản là đồi núi), việc mở các cửa tiệm khó khăn vì thiếu đất;
– Nhật Bản dựa vào việc thanh toán bằng đồng tiền (ít xài thẻ) Khi mua hàng bằng máy bán hàng tự động chỉ việc bỏ các đồng coins vào máy (đồng coins có mệnh giá từ 50 yen, 100 yen và 500 yen, tính bổ đồng $1USD = 136 JPY);
– Ít trộm cắp: Theo thống kê của Liên Hiệp Quốc năm 2010, thì Nhật Bản có tỷ lệ trộm cắp thấp nhất thế giới. Cho nên các máy bán hàng tự động đặt khắp nơi, trong ngõ hẻm tối tăm hay góc phố vắng vẻ mà không sợ bị phá hoại hoặc bị trộm cắp (các máy này đều có lắp đặt hệ thống máy an ninh thu hình, kết nối với sở cảnh sát nếu máy bị trộm cắp hay bị đập phá);
– Người Nhật sống rất vội vã, cho nên trên đường đến chỗ làm việc, ghé ngang qua máy bán hàng tự động để mua thức ăn nước uống mà khỏi phải xếp hàng chờ đợi mất thời giờ (như trong tiệm) quả là một điều thuận tiện;
– Máy làm việc không biết mệt mỏi. Các cửa tiệm đều phải đóng cửa ban đêm chứ máy thì hoạt động ngày đêm 7/24 suốt năm;
– Bảo quản/duy trì thấp. Mỗi tuần chỉ bổ thêm hàng (restock) một lần mà thôi, không tốn nhân công;
– Giá cả tại các máy bán hàng tự động tương đối rẻ so với các cửa tiệm (convenience stores), thí dụ, chiếc bánh hamburger chỉ có 110 JPY, tương đương $1USD.
– Kỹ thuật máy tự động ngày càng tối tân, tự động hóa là điều thiết yếu.
Sau đây là hình ảnh các máy bán hàng tự động thường thấy xuất hiện trên mọi ngõ ngách tại Nhật Bản:
Máy bán hamburger 110 yen = $1 USD
Máy bán pizza nóng hổi
Máy bán bia đủ loại
Máy bán chuối từng trái hay nguyên nải
(Xin vui lòng mở PDF đính kèm để xem thêm đầy đủ hình ảnh
về các máy bán hàng tự động này)
TRỞ NGẠI KHI DÙNG MÁY BÁN HÀNG TỰ ĐỘNG
Các máy bán hàng tự động rất dễ sử dụng, tuy nhiên điều trở ngại duy nhất là các mặt hàng bày trên máy đều viết bằng tiếng Nhật (ít khi có ghi chú bằng tiếng Anh) khiến du khách ngoại quốc lúng túng khi mua hàng. May thay, các món hàng đều có hình ảnh khiến mình đoán ra món hàng muốn mua. Đối với nước uống, chú ý đến hai loại chữ:あたたかい (atatakai – warm/hot/nóng) và/hoặc つめたい (tsumetai – cold/lạnh) ghi ở bên dưới món hàng. Cũng có thể phân biệt qua màu đỏ (nóng) và màu xanh (lạnh) phía bên dưới chai/lon nước uống.
Chai/lon màu đỏ (nóng) hoặc màu xanh (lạnh)
TƯƠNG LAI MÁY BÁN HÀNG TỰ ĐỘNG
Kỹ thuật máy tự động ngày càng tối tân, hiện Nhật Bản đã có các máy nhận thẻ IC Suica (thẻ đi tàu điện, dùng như credit card), nhận diện mặt và giới tính/tuổi tác để bán rượu, bấm vào màn hình (touch screen) để mua hàng, vân vân.
Với nếp sống vội vã như hiện giờ, tương lai các máy bán hàng tự động sẽ phát triển mạnh mẽ và trở thành một nhu cầu thiết yếu của người dân Nhật Bản.
Posted by: lpk 116
