Liên quan đến chiến tranh ở Ukraina, Le Monde báo động về một « trận bão hoàn hảo » : Ukraina và các đồng minh đang trong giai đoạn khó khăn cả về quân sự, ngoại giao lẫn kinh tế.
Nếu phương Tây không thắng được cuộc chiến ở Ukraina thì có thể thắng nổi cuộc chiến tranh nào ?
Câu hỏi do ngoại trưởng Dmytro Kuleba của Ukraina trong cuộc phỏng vấn của báo Đức Die Welt hôm 10/11 đặt ra vấn đề cần suy ngẫm sau 20 tháng chiến tranh.
Cuộc xâm lăng hủy diệt của Nga hôm 24/02/2022 đe dọa an ninh châu lục, việc bảo vệ quốc gia bị xâm lược được các nhà lãnh đạo châu Âu coi là vấn đề sống còn. Thế nhưng, cuộc chiến đang trong ngõ cụt, những đám mây đen che phủ, tình trạng mà người Mỹ gọi là « trận bão hoàn hảo » (perfect storm) : một cuộc khủng hoảng trầm trọng do hội tụ nhiều hiện tượng bất lợi.
Về quân sự, trả lời tuần báo Anh The Economist, tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraina Valeri Zaloujny nhìn nhận đã sai lầm khi nghĩ rằng buộc quân Nga chịu thiệt hại lớn về nhân mạng sẽ chấm dứt được chiến tranh, nhưng 150.000 mạng lính không làm Putin lùi bước. Nga tiếp tục huy động binh lính và tập trung nguồn lực cho cuộc chiến. Một chuyên gia Bắc Âu mỉa mai : « Trong lúc này Na Uy có thể chiếm Mourmansk vì miền bắc Nga chẳng có ai bảo vệ ». Ukraina nhỏ hơn và dân số ít hơn, không thể động viên được với cùng tầm cỡ.
Nga sản xuất đạn 24/24, Châu Âu không thể bắt buộc tư nhân
Bù đắp thiếu hụt quân số bằng hỏa lực là một thách thức khác, cả về số lượng lẫn chất lượng. Nước Nga được đặt trong tình trạng kinh tế thời chiến, toàn bộ năng lực kỹ nghệ Nga đều phải đóng góp cho quốc phòng, để sản xuất đạn 24/24.Tại châu Âu, lời hứa cung cấp 1 triệu quả đạn từ nay đến tháng 3/2024, đến nay chỉ thực hiện được 300.000 quả. Không thể trưng dụng các đại tập đoàn vũ khí tư nhân ở châu Âu như Kremlin đã làm ở Nga. Về phần « sức bật công nghệ » mà tướng Zaloujny kêu gọi, từ đầu cuộc chiến phương Tây chỉ cung cấp nhỏ giọt và quá trễ tràng cho quân đội Ukraina.
Trên mặt trận ngoại giao, cuộc chiến giữa Israel và Hamas xảy ra đã thu hút sự chú ý của Hoa Kỳ, buộc lòng quay lại Trung Đông khiến Ukraina lo ngại phải cạnh tranh với Israel về vũ khí, đạn dược. Nga lợi dụng dư luận thế giới ủng hộ cư dân Gaza để gieo nghi ngờ về sự hỗ trợ của phương Tây đối với Ukraina.
Cuối cùng là việc G7 và EU quy định mức trần giá dầu Nga 60 đô la tỏ ra không hiệu quả, vì Matxcơva tránh né bằng đoàn tàu dầu ma. Đội ngũ tuyên truyền của Nga tha hồ ca khúc khải hoàn, vụ nổi dậy của Prigozhin đã chìm vào quá khứ, không ai nghi ngờ Putin sẽ tái đắc cử tháng 3/2024. Chỉ còn thiếu có việc Donald Trump quay lại Nhà Trắng để làm nổ ra « trận bão hoàn hảo ». Bây giờ là lúc châu Âu thay vì than vãn, hãy « bịt những lỗ rò, gia cố căn nhà » để mở cửa đón Ukraina và Moldova, theo tác giả.
Theo Le Monde
Pham Quang Chiểu
